W profilaktyce utrzymania zdrowia jamy ustnej zalecane jest korzystanie z różnych higienizacyjnych zabiegów stomatologicznych. Jednym z nich jest piaskowanie zębów, które przeprowadza stomatolog. Korzyści z tego zabiegu są różnorodne i wykraczają daleko poza kwestie estetyczne. Zobacz, co warto wiedzieć o tej metodzie i sprawdź, co daje piaskowanie zębów.
Spis treści:
- Na czym polega zabieg piaskowania zębów?
- Kiedy warto wykonać piaskowanie zębów?
- Czy istnieją przeciwwskazania do piaskowania zębów?
- Co robić po zabiegu piaskowania powierzchni zębów?
- Piaskowanie zębów – najczęściej zadawane pytania
Na czym polega zabieg piaskowania zębów?
Piaskowanie zębów to zabieg, który wchodzi w skład kilku etapów kompleksowej higienizacji jamy ustnej. Wykonuje się go m.in. po tym, jak u pacjenta zostanie usunięty kamień nazębny (skaling) [1]. W czasie piaskowania mechanicznie usuwane są osady, nieestetyczne przebarwienia oraz resztki kamienia z powierzchni zębów [2].
Zabieg piaskowania powierzchni zębów wykonuje się w gabinecie stomatologicznym. Przeprowadza się go z wykorzystaniem specjalnej piaskarki stomatologicznej. Urządzenie to ma dysze, przez które pod ciśnieniem uwalniana jest woda zmieszana z piaskiem dentystcznym (np. dwuwęglanem sodu, glicyną, erytrytolem, tlenkiem tytanu, hydroksyapatytem) [3]. Dzięki silnemu i szybkiemu strumieniowi wypływającemu z piaskarki drobiny czyszczące docierają do trudno dostępnych przestrzeni. To pozwala na pozbycie się zmian zewnętrznych trudnych do wyczyszczenia przy użyciu szczoteczki i nici dentystycznej [1].
Kiedy warto wykonać piaskowanie zębów?
Procedura piaskowania zębów może być przeprowadzona w obszarze nad- i poddziąsłowym. Piaskowanie naddziąsłowe pozwala usunąć biofilm bakteryjny oraz powierzchowny osad i przebarwienia pochodzenia zewnętrznego. Natomiast piaskowanie poddziąsłowe przeprowadza się w celu usunięcia płytki bakteryjnej zlokalizowanej w kieszonkach przyzębnych [4]. Dlatego regularne wykonywanie tego zabiegu jest równie ważne dla utrzymania zdrowia zębów, jak codzienna higiena jamy ustnej.
Wskazania do piaskowania zębów to przede wszystkim [2, 3]:
- przebarwienia zębów i osady powstałe na skutek palenia papierosów lub spożywania barwiących produktów np. picia kawy i herbaty, lub wina;
- uzupełnienie zabiegu oczyszczania zębów z kamienia;
- stłoczenia zębów (w celu ich oczyszczenia w przestrzeniach międzyzębowych);
- planowane leczenie zachowawcze zębów (np. dobór koloru i aplikacja wypełnienia kompozytowego);
- przygotowanie powierzchni szkliwa do fluoryzacji, wybielania zębów lub leczenia protetycznego (np. dobór koloru licówek lub koron protetycznych do odcienia zębów naturalnych);
- planowane leczenie ortodontyczne (usunięcie biofilmu bakteryjnego z trudnodostępnych miejsc przed przyklejeniem zamków);
- poprawa estetyki uśmiechu.
Czy istnieją przeciwwskazania do piaskowania zębów?
Zabiegu piaskowania powierzchni zębów nie można przeprowadzać u wszystkich pacjentów. Istnieją zarówno przeciwwskazania ogólnoustrojowe, jak i miejscowe do jego wykonania. Dlatego higienistka stomatologiczna zapisująca pacjenta na zabieg, musi zostać poinformowana o wszelkich chorobach lub dolegliwościach pacjenta.
Główne przeciwwskazania do piaskowania to [3, 4]:
- astma;
- ostre infekcje górnych dróg oddechowych;
- przewlekła obturacyjna choroba płuc lub pylica;
- choroba Addisona (pierwotna niedoczynność kory nadnerczy);
- choroba Cushinga (stan podwyższonego poziomu kortyzolu we krwi);
- niewydolność wątroby lub nerek;
- przyjmowanie leków moczopędnych, mineralokortykosteroidów i preparatów potasu;
- alergia na składniki piasku dentystycznego;
- owrzodzenie lub afta na dziąśle;
- urazy w jamie ustnej powodujące stan zapalny;
- zapalenie dziąseł (ból, obrzęk, krwawienie) lub choroby przyzębia.
Należy również uważać na dobór składników piasku dentystycznego u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, na diecie niskosodowej oraz u osób ze stałymi aparatami z zastosowaniem zamków plastikowych. W takich przypadkach nie można wykonać piaskowania przy użyciu dwuwęglanu sodu [3].
Co robić po zabiegu piaskowania powierzchni zębów?
Po tym, jak zostanie wykonany skaling i piaskowanie, dla wzmocnienia szkliwa wykonywana jest fluoryzacja zębów. Przez kilka godzin po zabiegu trzeba zrezygnować z picia i jedzenia produktów, które mogłyby doprowadzić do powstania przebarwień. Dlatego na ten czas należy wykluczyć picie kawy, herbaty, coli, wina oraz nie jeść buraków, jagód, wiśni itp. [1].
Oczywiście niezwykle istotna jest prawidłowa i regularna higiena jamy ustnej. Ważne jest szczotkowanie zębów przynajmniej dwa razy dziennie, używanie nici dentystycznej do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych oraz past i płynów do płukania jamy ustnej [1].
Zdarza się, że podczas piaskowania drobinki piasku dentystycznego trafią w dziąsło lub język. Wówczas może dojść do podrażnienia delikatnej błony śluzowej i pojawienia się zapalenia dziąseł. Wtedy warto sięgnąć po żel stomatologiczny Sachol, którego składniki łagodzą stan zapalny oraz mają działanie przeciwbólowe i odkażające miejscowo [5].
Mimo że sam zabieg piaskowania nie jest bolesny, tuż po nim dziąsła są zazwyczaj zaczerwienione i podrażnione. Pacjenci przez jakiś czas narzekają także na wrażliwość zębów [1]. Dlatego stomatolog może zalecić używanie preparatu łagodzącego podrażnienie. Żel Sachol można stosować, gdy pacjent miał wykonane piaskowanie i skaling, bo ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne i odkażające [5], dzięki czemu chroni przed pojawieniem się stanu zapalnego przyzębia.
Pamiętaj, że higiena jamy ustnej znacząco wpływa nie tylko na uzębienie, ale także na zdrowie ogólne organizmu. Dlatego dla lepszej jakości życia warto dbać o regularne zabiegi higienizacyjne w gabinecie stomatologicznym.
Piaskowanie zębów – najczęściej zadawane pytania
1. Jakie daje efekty piaskowanie zębów?
Piaskowanie usuwa osad, biofilm zębowy, przebarwienia oraz niezmineralizowane złogi nazębne. Podczas zabiegu nie dochodzi do uszkodzenia tkanek zęba oraz powierzchni stałych uzupełnień protetycznych [3]. W efekcie wyeliminowane są szkodliwe bakterie z jamy ustnej i poprawie ulega estetyka uśmiechu [2].
2. Jak często należy przeprowadzać piaskowanie zębów?
Zaleca się profilaktyczne przeprowadzanie zabiegu raz w roku. Natomiast osoby, które palą papierosy lub piją dużo kawy, herbaty, wina lub spożywają inne barwiące pokarmy, powinny wykonać piaskowanie co 6 miesięcy [3].
3. Czy piaskowanie zębów boli?
Zabieg nie jest bolesny, ale niekiedy po jego wykonaniu pacjent może odczuwać dyskomfort w postaci podrażnienia dziąsła lub nadwrażliwości zębów [1].
4. Ile trwa piaskowanie zębów?
Procedura oczyszczania zębów z osadów i przebarwień trwa średnio od 20 do 30 minut.
5. Jaka jest cena piaskowania zębów?
O koszt wykonania zabiegu najlepiej zapytać stomatologa. Cena może różnić się w zależności od lokalizacji gabinetu, stosowanych urządzeń i materiałów, doświadczenia itp. Może być wyższa, jeśli w tym samym czasie przeprowadzane będą także inne procedury np. skaling i fluoryzacja.
Bibliografia
- Łuczyński B., Redakcja KtoMaLek.pl, Na czym polega piaskowanie zębów? Jak często powinno się piaskować zęby?, 2021, witryna internetowa: https://ktomalek.pl/blog/na-czym-polega-piaskowanie-zebow-jak-czesto-powinno-sie-piaskowac-zeby/w-2272 (dostęp: 11.03.2025).
- Kuźnik M., Higienizacja zębów, 2022, witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/stomatologia/higiena-i-zabiegi-estetyczne/293854,higienizacja-zebow (dostęp: 11.03.2025).
- Jedynak B., Braksator A., Profesjonalne zabiegi higieniczne u pacjentów użytkujących uzupełnienia protetyczne, Protet Stomatol, 2017; 67(4): 395-407.
- Magazyn Stomatologiczny, Specjalista radzi: przeciwwskazania do skalingu ultradźwiękowego i air-polishignu, 2020, witryna internetowa: https://www.magazyn-stomatologiczny.pl/a5140/SPECJALISTA-RADZI–Przeciwwskazania-do-skalingu-ultradzwiekowego-i-air—polishingu.html (dostęp: 11.03.2025).
- Witryna internetowa: https://sachol.com.pl/sachol/zel-stomatologiczny/
